Η ζωή στη Μαδρίτη ταιριάζει στη Νικολέττα και γεμίζει τους μαγικούς καμβάδες με μικρές προσωπικές ιστορίες σαν ημερολόγιο που βγαίνει από το συρτάρι για να θυμίζει αυτό που πέρασε αλλά υπάρχει και έχει σχήμα καρδιάς. Ολα αλλάζουν ή έτσι δείχνουν τουλάχιστον. Η πόλη έχει άλλο όνομα πια: Λευκωσία. Η ζωή γυρνάει σ' άλλα δωμάτια και τα πρόσωπα δεν είναι τα ίδια πια. Η διπλή ζωή της ίδιας ηρωίδας συνεχίζει να γεμίζει τους ιδιωτικούς χώρους μιας ξεχωριστής συναισθηματικής σκηνής απλά γιατί υπήρξε εκεί...
Της Δάφνης Νικήτα
«Υπήρξαεκεί» («I'vebeenthere») είναι η νέα εικαστική σας πρόταση που παρουσιάστηκε στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Διάτοπος. Μέσα από τον τίτλο αυτό εκφράζεται η αμφισημία του περιεχομένου του έργου...
Η ιδέα άρχισε ως ανάγκη να θυμηθώ και να αναπλάσω αγαπημένους χώρους στους οποίους έζησα στη Μαδρίτη, μια ανάγκη που γεννήθηκε από νοσταλγία και συνάμα από δυσκολία στο να προσαρμοστώ και πάλι στο κυπριακό περιβάλλον. Τόσο απλά όσο όταν θέλουμε να βλέπουμε ξανά και ξανά φωτογραφίες από κάτι που μας λείπει οδυνηρά, άρχισα να ζωγραφίζω τους πιο οικείους χώρους μου από μνήμη. Αυθόρμητα πρόσθεσα στοιχεία και από την παρούσα ζωή μου, νιώθοντας ότι δημιουργούσα ένα «ιδανικό» περιβάλλον και ατμόσφαιρα όπου μπορούν να συνυπάρχουν τα στοιχεία που θεωρώ απαραίτητα για να διατηρω τη μαγεία στη ζωή μου. Μέσα στα έργα μπαινοβγαίνουν άτομα και από τις «δυο ζωές» μου, χωρίς να ανήκουν απαραίτητα στον ανάλογο χώρο. Φαινομενικά λοιπόν, είναι μια απεικόνηση ιδιωτικών χώρων και σκηνών. Ομως, όπως κι ο τίτλος αφήνει να εννοηθεί, αυτή η απεικόνιση υπονοεί συναισθηματικές και ψυχικές καταστάσεις. Το ανεκπλήρωτο που υπαινίσσονται κατά κάποιον τρόπο τα έργα είναι πιο εμφανές στο μάτι σε μια σειρά σκίτσων που παρεμβαίνει σαν παρένθεση στην έκθεση, στα οποία απαθανατίζεται το ίδιο πρόσωπο-εγώ-σε διάφορες φανταστικές και μη καταστάσεις.
Η σχέση σας με τα έργα είναι βιωματική αφού σ' όλους τους τόπους-χώρους είστε παρούσα. Πόσο είμαστε εμείς οι ίδιοι το παρελθόν μας;
Το παρελθόν μας έχει δημιουργήσει, κι όσο κι αν αλλάζουμε ή ξεπερνούμε κάποια πράγατα δεν παύει να είναι η αφετηρία της πορείας μας και ο λόγος που είμαστε αυτοί που είμαστε. Προσωπικά δεν μπορώ και δεν θέλω να ξεχάσω το παρελθόν μου - με βοηθά να θυμάμαι ποια είμαι όταν χάνομαι, μου δίνει δύναμη να συνεχίζω με το τι είμαι και τι θέλω να είμαι. Είναι ένας από τους λόγους που στις απεικονίσεις μου πάντοτε θεωρώ απαραίτητο να αποτυπώνω τον εαυτό μου και να μην χρησιμοποιώ μεταφορικά άλλο άτομο για τις «αφηγήσεις» μου. Νιώθω πως η ευθύτητα αυτή με αναγκάζει να παραμένω πιστή στο τι είμαι και να αποδέχομαι την πραγματικότητα μου.
Λευκωσία. Η πόλη στην οποία γεννηθήκατε και τώρα ζείτε και δημιουργείτε. Μαδρίτη. Η πόλη που σπουδάσατε, βιώσατε για ένα χρονικό διάστημα, αγαπήσατε. Οι πόλεις που μας ακολουθούν και ακολουθούμε;...
Τη Μαδρίτη τη γνώρισα ως φοιτήτρια, όμως την ερωτεύτηκα ως κάτοικός της. Το διαχωρίζω αυτό γιατί ως φοιτήτρια αγάπησα κι άλλους χώρους. Οι περίοδοι που διάνυσα εκεί ήταν δυο: η πρώτη φοιτώντας ως φοιτήτρια μεταπτυχιακού για μια διετία, η δεύτερη πάλι ως φοιτήτρια, εκείνη όμως τη φορά η απόφαση να επιστρέψω ήταν για μένα μια αποκοπη από την Κύπρο. Αποφάσιζα συνειδητά να αφήσω όλα μου τα πράγματα (τα οποία πούλησα όσο όσο) και να ζήσω στην πόλη που τόσο ερωτεύτηκα. Ηταν μια δύσκολη περίοδος δυόμισι χρόνων στην οποία οι εναλλαγές από την ευτυχία στη δυστυχία ήταν συχνές και έντονες - συνεπώς και αξέχαστες. Τη Λευκωσία την έζησα καλά και αληθινά στο μεταξύ διάστημα. Νεοφερμένη από τη Μαδρίτη, συνέχισα μια σχετικά έντονη ζωή για τα δεδομένα, την οποία τώρα νοσταλγώ πολυ, αλλά τότε προφανώς δεν εκτίμησα αρκετά ώστε να με κρατήσει. Τώρα ζω εδώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια, έχω οικογένεια, τη γνωρίζω με άλλο πρίσμα, με το πρίσμα των «μεγάλων». Σε πολλά σημεία τη θεωρώ πόλη μου, πιο πόλη μου από γενέτειρά μου, όμως ομολογώ πως δεν ξέρω ακόμη εάν ανήκω εδώ. Η καθημερινότητά μου είναι εδώ και την αγαπώ, όμως αισθάνομαι πως ακόμη δεν τελείωσε η εναλλαγή σκηνικών στη ζωή μου.
Ποιοι οι πρωταγωνιστές-ήρωες των έργων σας;
Πρωταγωνήστρια, όσο κι αν ακούγεται εγωκεντρικό, είμαι σχεδόν πάντα εγώ. Από τη στιγμή που θεωρώ τη δουλειά μου γενικότερα ως ένα ημερολόγιο-πορτρέτο. Αγαπημένοι μου φίλοι επαναλαμβάνονται συχνά, κυρίως άτομα που με συνόδεψαν σε έντονες στιγμές και σταθμούς της ζωής μου - και είναι κυρίως από τη ζωή μου στη Μαδρίτη. Ο γιος μου δεν μπορούσε να λείψει αν και προσπάθησα να το αποφύγω, ο σύντροφος μου και οι γονείς μου σε μεμονωμένες περιπτώσεις.
Καθημερινότητα, πρόγραμμα, ευθύνη αλλά και ανάμνηση, όνειρο, μαγεία. Πώς συνυπάρχουν οι έννοιες αυτές μέσα στο εικαστικό σας έργο;
Τα πάντα φαίνονται πιο μαγικά μέσα από τον φακό της ανάμνησης, γι' αυτό ίσως και πολλές φορές να κρίνω άδικα το παρόν μου. Στα έργα μου νομίζω πως αγκάλιασα και το παρόν και το παρελθόν με μια νοσταλγική ατμόσφαιρα, σχεδόν χωρίς να κάνω διακρίσεις. Δεν προσπαθησα να ξεχωρίσω ακριβώς τις δυο καταστάσεις, γι' αυτό και στις απεικονίσεις είναι όλα συγκεχυμένα. Είναι πολλοί εκείνοι που με ρωτούν για το εάν η χρήση χρωμάτων αφορά το παρόν και η χρήση ταινίας και μαυρόασπρου για το παρελθόν. Δεν έχω βάλει τέτοιου είδους αντιθέσεις, και αν υπάρχουν, υπάρχουν για να αναιρεί η μια την άλλη. Είναι όλα κομμάτια αναπόσπαστα της ζωής μου. Τα έργα έχουν να κάνουν με μικρές καθημερινές στιγμές που δίνουν μαγεία μέσα στη ρουτίνα, όπου υπονοείται και δεν παρουσιάζεται. Και αισθητικά και ψυχολογικά, υπάρχει μια ενότητα παρά την εναλλαγή παραστάσεων. Είναι εκεί που πιστεύω ότι εν τέλει η δημιουργία καταλήγει σε κάθαρση - όταν στο τέλος συνειδητοποιώ πως η αρχική μου πρόθεση να αντιπαραθέσω αυτούς τους δυο κόσμους με έφερε στο σημείο να τους συμφιλιώσω.
Υφίσταται η απενοχοποίηση του παρελθόντος;
Είναι δύσκολο να πω, καμιά φορά νιώθουμε πως ξεπερνούμε αλλά απλά το επιθυμούμε. Ή θέλουμε να συγχωρούμε και να ξεχνόυμε χωρίς να μας είναι απόλυτα εφικτό. Θέλω να θυμάμαι τα πάντα, επώδυνα ή όχι. Η τέχνη σίγουρα έχει έναν μηχανισμό που μοιάζει με λύτρωση ή απενοχοποίηση. Σίγουρα μέσα από τη διαδικασία της δημιουργίας και ανάπλασης του παρελθόντως αποκτώ μια διαφορετική οικειότητα μαζί του. Γίνεται ένα είδος αυτοανάλυσης που σίγουρα απαλύνει τις «ενοχές». Σκέφτομαι όμως, πως ίσως στην προσπάθεια να απομυθοποιήσω κάποιες κατασάσεις μέσα από την αναβίωσή τους και βλέποντάς τις εξ αποστάσεως, στο τέλος τις κάνω ακόμη πιο μυθικές...
ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ: www.diatopos.com
ΠΗΓΗ: www.e-poema.eu
